Ocak 2024 resmi olarak tarihteki en sıcak Ocak ayı oldu
Avrupa dışında sıcaklıklar doğu Kanada, kuzeybatı Afrika, Orta Doğu ve Orta Asya'da ortalamanın oldukça üzerinde seyrederken, Batı Kanada, Amerika Birleşik Devletleri'nin merkezi ve Doğu Sibirya'da ortalamanın altındaydı.
Avrupa Birliği'nin Copernicus İklim Değişikliği Servisi (C3S) tarafından yapılan ölçüm, “Ocak 2024″ün küresel ölçekte kaydedilen en sıcak Ocak ayı olduğunu ortaya çıkardı.
Küresel yüzey havası ve deniz sıcaklıklarında gözlemlenen değişiklikleri, deniz buzu örtüsünü ve Copernicus uydu izleme sisteminin neden olduğu hidrolojik değişkenleri kapsayan aylık bir iklim güncellemesi yayınlandı.
Sonuç olarak Ocak 2024'te ortalama yüzey hava sıcaklığı 13,14 derece olarak ölçüldü.
Söz konusu ölçümün 1991-2020 Ocak ayı ortalamasının 0,70 derece, 2020 yılında kaydedilen en sıcak Ocak ayının ise 0,12 derece üzerinde olduğu kaydedildi.
Açıklamada, son 8 ayın üst üste kaydedilen en sıcak aylar olduğu ve son 12 ayda (Şubat 2023 – Ocak 2024) küresel ortalama sıcaklığın 1991 yılı ortalamasının 0,64 santigrat derece üzerinde ölçüldüğü belirtildi.
Küresel ortalama sıcaklık son 12 ayın rekorunu aştı
Copernicus'un açıklamasında, son 12 ayda Dünya'nın sanayi öncesi döneme göre 1,5 derece daha sıcak olduğu belirtilerek, bilim adamlarının açıklamasına “insanlığa bir uyarı” denildi.
İklim bilimcilere göre 2024 yılı, 1850-1900 dönemi için tahmin edilen ortalama Ocak sıcaklığından 1,66°C daha sıcak başladı.
Bu durum Ocak ayında referans dönem olarak kabul edilen sanayi öncesi döneme göre ortalamanın üzerinde bir sıcaklık artışına işaret ediyor.
Avrupa Orta Vadeli Hava Tahminleri Merkezi'nin (ECMWF) “ERA5” adı verilen küresel saatlik değerlendirme verileri, dünya genelindeki uydulardan, gemilerden, uçaklardan ve meteoroloji istasyonlarından alınan milyarlarca ölçüm kullanılarak derleniyor.
Kuruluş, son on iki aydaki (Şubat 2023 – Ocak 2024) küresel ortalama sıcaklığın, 1991-2020 ortalamasının 0,64°C üzerinde ve 1850-1900 sanayi öncesi ortalamasının 1,52°C üzerinde, kaydedilen en yüksek sıcaklık olduğunu bildirdi.
C3S direktör yardımcısı Samantha Burgess, “2024, rekor kıran başka bir ayla başlıyor; yalnızca rekordaki en sıcak Ocak ayı olmakla kalmadı, aynı zamanda 12 ay boyunca sanayi öncesi sıcaklıkların 1,5°C üzerinde sıcaklıklarla karşılaştık” dedi.
“Sera gazı emisyonlarını hızla azaltmak, küresel sıcaklık artışlarını durdurmanın tek yolu.”
Bölgeler arasındaki farklar
Öte yandan Avrupa'da geçtiğimiz ay (Ocak 2024) sıcaklıklar kuzey ve güney bölgelerde farklılık gösterdi.
Örneğin İskandinav ülkelerinde 1991-2020 ortalamasının çok altında olan sıcaklıklar, güney ülkelerinde bu ortalamanın çok üzerinde gerçekleşti.
Avrupa dışında sıcaklıklar doğu Kanada, kuzeybatı Afrika, Orta Doğu ve Orta Asya'da ortalamanın oldukça üzerinde seyrederken, Batı Kanada, Amerika Birleşik Devletleri'nin merkezi ve Doğu Sibirya'da ortalamanın altındaydı.
Ekvator Pasifik'te El Niño hava olayı zayıflamaya başlasa da deniz hava sıcaklıkları genel olarak alışılmadık derecede yüksek kaldı.
60 derece güney ve 60 derece kuzeyi kapsayan ve küresel kutup dışı okyanus olarak bilinen bölgede Ocak ayı için küresel ortalama deniz yüzeyi sıcaklığı 20,97°C'ye ulaşarak Ocak 2024'ün rekorunu kırdı.
2016 yılının bir önceki en sıcak Ocak ayına göre 0,26°C daha sıcak olan bu değer, ERA5'e göre herhangi bir ayın ikinci en yüksek değeri olarak kaydedildi. Ağustos 2023'te belirlenen rekorun (20,98°C) 0,01°C altında ölçüldü.
Bu arada, 31 Ocak'tan bu yana, küresel kutup dışı okyanusa ilişkin günlük SST, 23 ve 24 Ağustos 2023'teki önceki yüksek seviyeleri aşarak yeni rekorlara ulaştı.
2024'te Avrupa ortalamanın üzerinde bir Ocak ayı yaşayacak
Verilere göre Ocak 2024'te Avrupa'nın çoğu ortalamanın üzerinde yağış alırken, fırtınalar kuzey ve güneybatı Avrupa'yı vurdu.
Güneydoğu ve kuzey İspanya ile Fas, güney İngiltere, İrlanda, doğu İzlanda, İskandinavya'nın büyük kısmı, kuzeybatı Rusya'nın bazı kısımları ve doğu Balkanlar'da ortalamanın üzerinde kurak koşullar gözlendi.
Avrupa dışında Ocak ayı, Amerika Birleşik Devletleri'nin batısı ve güneydoğusu, Avrasya'nın geniş bir bölgesi, Güney Amerika'nın güneydoğusu, Afrika'nın güneydoğusu ve Avustralya'nın kuzeyi ve doğusu dahil olmak üzere birçok bölgede ortalamanın üzerinde yağışlı geçti.
Kuzey Amerika'nın batı ve güney bölgelerinde, Kanada'da, Afrika Boynuzu'nda, Arap Yarımadası'nda ve orta-güney Asya'da ortalamadan daha kurak koşullar meydana geldi.
Bu kuru koşullar Avustralya ve Şili'deki ölümcül orman yangınlarına katkıda bulundu.